मुलभूत कर्तव्ये – भाग २
मुलभूत कर्तव्ये - भाग २
मुलभूत कर्तव्यांची वैशिष्ट्ये०१. काही कर्तव्ये नैतिक तर उर्वरित नागरी स्वरुपाची आहेत.०२. मुलभूत कर्तव्यामध्ये भारतीय जीवनशैलीचा संहतीकरणाचा भाग समाविष्ट आहे.०३. मुलभूत...
संविधानातील मुलभूत हक्क भाग – १
संविधानातील मुलभूत हक्क भाग - १मूलभूत अधिकाराचा इतिहास
आधुनिक जगात नागरिकांना मूलभूत अधिकार देणारा पहिला देश इंग्लंड मानला जातो.इ.स. १२१५ साली इंग्लंडचा तत्कालीन राजा जॉन...
संसद सदस्यत्वासाठी पात्रता व अपात्रता
पात्रता (कलम ८४)०१. तो भारतीय नागरिक असावा. त्याने निवडणूक आयोगाने प्राधिकृत केलेल्या व्यक्तीसमोर शपथ घेऊन त्याखाली स्वाक्षरी केलेली असावी. ०२. राज्यसभा सदस्यत्वासाठी वयाची ३० वर्षे...
७३ व ७४ व्या घटनादुरुस्तीचे महत्व
७३ व ७४ व्या घटनादुरुस्तीचे महत्व
* ७३ वी घटनादुरुस्ती
०१. ७३ वी घटनादुरुस्ती ही ग्रामीण पंचायतराजशी निगडित आहे. १९९२ साली ७३ वे घटनादुरुस्ती विधेयक मान्य झाले...
मुलभूत कर्तव्ये – भाग १
मुलभूत कर्तव्ये - भाग १
०१. संविधानाच्या निर्मात्यांना मुलभूत कर्तव्ये घटनेत समाविष्टकरण्याची आवश्यकता वाटली नव्हती. १९७६ मध्ये कॉंग्रेसने असे घोषित केले कि मुलभूत कर्तव्यांचा घटनेत...
राज्यपालांचे अधिकार – भाग १
राज्यपालाचे कार्यकारी अधिकार
०१. राज्याचा सर्व शासनव्यवहार, कामकाज राज्यपालाच्या नावाने चालतो. राज्यपालांच्या नावाने काढण्यात आलेले आदेश कोणत्या पद्धतीने काढावेत याचे नियम राज्यपाल तयार...
नवीन राज्यनिर्मिती भाग-३
१९५६ नंतरचे नवीन केंद्रशासित प्रदेश
दादरा व नगर हवेली०१. ११ ऑगस्ट १९६१ रोजी दादरा व नगर हेवेलीला केंद्र शासित प्रदेशाचा दर्जा मिळाला.०२. १९५६ मध्ये दादरा व नगर...
राष्ट्रपतींचे अधिकार व कार्ये
कार्यकारी अधिकार
०१. भारत शासनाचा सर्व कार्यकारी कारभार राष्ट्रपतींच्या नावाने चालतो. सर्व सैन्यदलांचे राष्ट्रपती हे सरसेनापती असतात. ०२. राष्ट्रपतींच्या नावाने काढलेले व अमलात आणलेले आदेश कोणत्या...
आंतरराज्यीय संबंध – भाग १
राज्याराज्यामध्ये सहकारात्मक संबंध प्रस्थापित होण्यासाठी भारताच्या घटनेने पुढील महत्वाच्या तरतुदी केलेल्या आहेत.
* आंतर राज्यीय जल विवादाचा निवाडा
* आंतर राज्य परिषदांच्या माध्यमातून समन्वयन
*...
घटनादुरुस्ती प्रक्रिया : भाग २
घटनादुरुस्ती प्रक्रिया : भाग २
राज्यघटना पुनर्विलोकन०१. २२ फेब्रुवारी २००० रोजी भाजपप्रणीत रालोआ सरकारने एम.एन. वेंकटचलैय्या यांच्या अध्यक्षतेखाली 'राज्यघटना पुनर्विलोकन आयोग' स्थापन केला. या आयोगाने ३१...