अर्थव्यवस्थेचे स्वरूप
अर्थव्यवस्थेचे स्वरूप
अर्थव्यवस्था (Economics) हे एक प्रकारचे सामाजिकशास्त्र (Social Science) आहे. अर्थशास्त्र वस्तू आणि सेवा यांच्या उत्पादन, वितरण आणि वापराचे विश्लेषण करते.अॅडम स्मिथ यांच्या मते – ‘अर्थशास्त्र म्हणजे राष्ट्राच्या संपतीच्या स्वभाववैशिष्ट्यांची आणि कारणांची चिकित्सा होय.’अर्थशास्त्र...
पृथ्वीचे अंतरंग
पृथ्वीचे अंतरंग
पृथ्वीच्या आंतरंगाचे तीन भाग मानले जातात.
०१. भूकवच
०२. प्रावरण
०३. गाभाभूकवचाच्या खालील भागास प्रावरण म्हणतात.भूकवच व त्यालगतचा प्रावरणाचा भाग यांस शिलावरण असे म्हणतात. शिलावरणाची जाडी सुमारे १०० सेमी आहे.
भूकवचाची जाडी सर्वत्र सारखी आढळत नाही.(सरासरी जाडी...
महाराष्ट्र प्राकृतिक (तक्ता)
* महाराष्ट्रातील महत्वाची शिखरेकळसुबाई१६४६ मी.अहमदनगरसाल्हेर१५६७ मीनाशिकमहाबळेश्वर१४३८ मीसातारा हरिश्चंद्रगड१४२४ मीअहमदनगर सप्तशृंगी१४१६ मीनाशिक तोरणा१४०४ मीपुणे अस्तंभा१३२५ मीनंदुरबार त्र्यंबकेश्वर१३०४ मीनाशिक तौला१२३१ मीनाशिक वैराट११७७ मीअमरावती चिखलदरा१११५ मीअमरावती हनुमान१०६३ मीधुळे* महाराष्ट्रातील खाड्यादातिवरेतानसा व वैतरणाठाणेवसईउल्हास
ठाणेठाणेउल्हास
ठाणेमानोरीदहिसर
मुंबई उपनगरमालाडमुंबई उपनगरमाहीम
माहीममुंबई उपनगर/मुंबई शहरपनवेलरायगडधरमतरपाताळगंगा
रायगडराजपुरीरायगडबाणकोटसावित्रीरायगड / रत्नागिरीकेळशीभारजारत्नागिरीदाभोळवशिष्टी
रत्नागिरीजयगडशास्त्रीरत्नागिरीभाट्येकाळजीरत्नागिरीपूर्णगडमुचकुंदीरत्नागिरीजैतापूरकाजवीरत्नागिरीविजयदुर्गशुकरत्नागिरी / सिंधुदुर्गदेवगडदेवगडसिंधुदुर्गआचराआचरासिंधुदुर्गकालावलीगडसिंधुदुर्गकर्ली
कर्ली
सिंधुदुर्ग* महाराष्ट्रातील प्रमुख घाटघाटमार्गघाटमार्गथळघाटमुंबई - नाशिककुंभार्ली घाटकराड...
संघराज्य व त्यांचे राज्यक्षेत्र
संघराज्य व त्यांचे राज्यक्षेत्र
प्रस्तावना०१. भारताच्या राज्यघटनेतील कलम १ ते ४ हे संघराज्य क्षेत्राशी संबंधित आहे.०२. कलम १(१) नुसार भारत हा राज्यांचा संघ असेल. भारतीय राज्यघटनेत 'Federation' ऐवजी 'Union' या शब्दाचा वापर करण्यात आला आहे.०३. कलम...
प्रास्ताविका
प्रास्ताविका
सर्वप्रथम अमेरिकन राज्यघटनेमध्ये प्रास्ताविका देण्यात आली होती. त्यानंतर इतर देशांनी या पद्धतीचा स्वीकार केला.प्रास्ताविका पंडित नेहरूंनी तयार केलेल्या उद्देश पत्रिकेवर आधारित आहे.घटनासमितीने घटना निर्माण करतेवेळी कोणते उद्दिष्ट समोर ठेवावे यासाठी हि उद्देशपत्रिका १३ डिसेंबर...
भारताच्या राज्य घटनेची वैशिष्ट्ये
भारताच्या राज्य घटनेची वैशिष्ट्ये
भारताची राज्यघटना तयार करताना घटनाकारांनी प्रत्येक निर्णय अत्यंत काळजीपूर्वक, परिश्रमपूर्वक घेतल्याचे आपल्याला दिसते. भारतीय राज्यघटेनवर पाश्चात्त्य तत्त्वज्ञान व व्यवहाराचा प्रभाव पडल्याचे दिसते आणि स्वातंत्र्यलढय़ातून आकारास आलेल्या भारतीय परिस्थितीचे अपत्य देखील मानले...
घटनानिर्मिती
घटनानिर्मिती
१९३४ मध्ये भारतासाठी संविधान सभेची कल्पना सर्वप्रथम मांडण्याचे श्रेय साम्यवादी नेते मानवेंद्रनाथ रॉय यांना दिले जातेत्यापूर्वी भारतमंत्री बर्कन हेड यांच्या आवाहनानुसार भारतीय नेत्यांनी नेहरू रिपोर्ट च्या स्वरुपात १९२८ मध्ये घटनेबाबतच्या शिफारशी देण्यात आल्या होत्या....
महाराष्ट्र (प्राकृतिक)
महाराष्ट्र (प्राकृतिक)
महाराष्ट्रात ७ प्रादेशिक विभाग आहेत.
१. कोंकण २. देश ३. घाटमाथा ४. मावळ ५. खानदेश ६. मराठवाडा ७. विदर्भ (वऱ्हाड)महाराष्ट्राची पश्चिम पूर्व लांबी ८०० किमी आहे....