आजार व त्याचे स्त्रोत
| स्त्रोत | आजार |
|---|---|
| हवेमार्फत पसरणारे आजार | क्षयरोग, न्यूमोनिया, डांग्या खोकला, कुष्ठरोग,गालफुगी (गालगुंड), गोवर : जर्मन गोवर, इन्फ्ल्युन्झा (फ्ल्यू),सर्दी, पडसे, घटसर्प, अॅथ्रक्स, पोलिओ. |
| कवकांमुळे (Fungus) होणारे आजार | रिंगवर्म, मदूरा फूट, अॅथलेट फूट, धोबी ईच, गजकर्ण नायटा, चिखल्या. |
| कृमींमुळे (Worms) होणारे आजार | अस्करियासिस, अंकिलोस्टोमियासिस, टिनीयोसिस, नारू (ड्रॅकयूनक्युलस मेडीनेसीस), विविध कृमी संसर्गामुळे होणारे (गोलकृमी, अंकुश कृमी) रक्तक्षय, हत्तीरोग – (फायलेरिया) (नूचेरिया बॅन्क्रोप्टी, बी.मालायी). |
| आनुवंशिक आजार | हिमोफिलीया (रक्त न गोठणे), मधुमेह (डायबेटीस), दमा (अस्थमा), रंग आंधळेपणा, अल्बींनिझम |
पृष्ठवंशीय प्राण्यांपासून मानवास होणारे आजार
| आजार | पृष्ठवंशीय प्राणी |
|---|---|
| रेबीज | कुत्र्यापासून |
| प्लेग | उंदराच्या पिसवापासून |
| अॅथ्रक्स | उंदीर, शेळी, मेंढी इ. जनावरांच्या मलमूत्रापासून |
| लेप्टोस्पायरोसिस | उंदीर, डुक्कर, जनावरांच्या मलमूत्रापासून |
| बोव्हाईल ट्यूबरक्यूलोसिस (क्षयरोग) | बाधित गाईच्या दुधातून |
| ट्रीपनोरसेमियासीस | जनावरांच्या त्सेत्से मशीपासून |
| रिकेशिया | जनावरांच्या माश्यांपासून |
कीटकांद्वारे पसरणारे आजार
| आजार | कीटक |
|---|---|
| हिवताप (मलेरिया) | अॅनाफेलीस डासाची मादी |
| हत्तीरोग (फायलोरिया) | क्युलेक्स डास |
| डेंग्यू | एडिस इजिप्ती |
| चिकनगुनिया | एडिस इजिप्ती |
| प्लेग | उंदराच्या पिसावांद्वारे प्रसार |
| जापनीज मेंदूज्वर | क्युलेक्स |
अन्नाद्वारे होणारे आजार
| विषाणूसंसर्ग | कावीळ, पोलिओ |
|---|---|
| जीवाणू संसर्ग | अतिसार, हगवण, विषमज्वर |
| परजीवी जंतू | अमांश |
| जंत (कृमी) | पट्टकृमी, गोलकृमी, |
| इतर | अन्नविषबाधा (सल्लामोनेला, स्टॅफिलोकोकाय, क्लोस्टीडियम) |
पाण्याद्वारे होणारे आजार
| विषाणूंमुळे | कावीळ ए, कावीळ ई, पोलिओ |
|---|---|
| जिवाणुंमुळे | हगवण, अतिसार, कॉलरा, गॅस्ट्रो, विषमज्वर (टायफाईड) |
| आदिजिवांमुळे | अमांश |
| जंतामुळे | गोलकृमी, तंतुकृमी संसर्ग |
परोपजीवीमुळे होणारे आजार
| आजार | परोपजीवी |
|---|---|
| हिवताप (मलेरिया) | प्लाझमोडियम व्हायन्हस्क, प्ला. फॅल्सीपॅरम, इ. |
| अमांश | Entamoeba Histolilica |
| ट्रिपॅनोसोमियासिस | (स्लिपिंग सिकनेस) |
| लेश्मानियासिस | (काळा आजार) |
विषाणूमुळे होणारे आजार
| आजार | विषाणू |
|---|---|
| गोवर (मिझल) | गोवर विषाणू |
| इन्फ्लुएंझा (फ्ल्यू) | Influenza virus (A,B,C) |
| कावीळ | Antaro virus (A,B,C,D,E,G) |
| पोलिओ | पोलिओ विषाणू |
| जापनीज मेंदूज्वर | Arbo-virus |
| रेबिज | लासा व्हायरस |
| डेंग्यू | Arbo-virus |
| चिकुनगुन्या | Arbo-virus |
| अतिसार | Rata virus |
| एड्स | H.I.V(Human, Immuno-defi-ciency Virus) |
| देवी | Variola Virus |
| कांजण्या | Varicella zoaster |
| सर्दी | सर्दीचे विषाणू |
| गालफुगी | Paramixo virus |
| जर्मन गोवर | Toza virus |
जीवाणूमुळे होणारे आजार
| आजार | जीवाणू |
|---|---|
| घटसर्प | Cornybacterium Diphtharae |
| डांग्या खोकला | Borditele Pertusis |
| कॉलरा | Vibrio cholera, E. colae, shigela,Sal |
| हगवण | Bacilaary Dysentary |
| विषमज्वर (टायफाईड) | Salmonela typhae |
| धनुर्वात | Clostidium tetanae |
| लेप्टोस्पायरोसिस | Leptospyara |
| प्लेग | Yersinia Pests |
| कुष्ठरोग | Mycobacterium laprae |
| क्षयरोग | Mycobacterium tubercula |
| गरमी (सिफिलीत) | Triponima Palidum |
| परमा (गनोरिया) | Naisaria gonorrhea |
| खुपर्याग | Clamidia tracumitin |
| मेंदूज्वर | (Menigococcal Meningitis) N.Menigitidis
|




