जयप्रकाश नारायण
* वैयक्तिक जीवन०१. जयप्रकाश नारायण हे भारतातील एक समाजवादी राजकीय धुरीण व सर्वोदय कार्यकर्ते होते. त्यांचा जन्म ११ ऑक्टेबर १९०२ रोजी बिहारच्या सारन जिल्ह्यातील सिताबदियार येथे झाला. तेथेच...
भारताचे स्वातंत्र्य व फाळणी – भाग १
स्वातंत्र्य चळवळीचा अंतिम टप्पा
०. १९४५ सालच्या ऑगस्ट महिन्यात दुसरे महायुध्द थांबले. त्यात इंग्लंडला विजय मिळाला. परंतु युध्दामुळे इंग्लंडची आर्थिक हानी व मनुष्य हानी फार...
स्वातंत्र्यपूर्व भारतातील सामाजिक जागृतीमध्ये शिक्षणाची भूमिका
* आधुनिक शिक्षणाची सुरुवात
०१. भारतात १९ वे शतक सुरु होण्यापर्यंत शिक्षणाची कक्षा अत्यंत मर्यादित होती.०२. ब्रिटीशांच्या आगमनावेळी भारतातील शिक्षणाचे स्वरूप सर्वस्वी धार्मिक होते. ते...
१८५७ च्या उठावानंतर ब्रिटीशांची राज्यपद्धती
१८५७ च्या उठावानंतर ब्रिटीशांची राज्यपद्धती
प्रशासकीय बदल०१. ब्रिटीश पार्लमेंटने १८५७ चा कायदा करून नवीन प्रशासन व्यवस्था लागू केली. गवर्नर जनरल 'लॉर्ड कॅन्न्निंग'ने १ नोव्हेंबर १८५८...
१८५७ पर्यंतची ब्रिटीश राज्याची रचना – भाग २
कंपनी सरकारची न्याय व्यवस्था
०१. ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना १६०० च्या चार्टर अॅक्टनुसार करण्यात आली. या अॅक्टनुसार कंपनीला कायदे व नियम तयार करणे, अध्यादेश...
मराठवाडा मुक्तीसंग्राम (हैद्राबाद विलीनीकरण)
मराठवाडा
०१. पूर्वीच्या हैदराबाद संस्थानात बहुभाषिक भूभागांचा समावेश होता. त्यात मराठवाडा, तेलंगाना, कर्नाटक असे भिन्न प्रदेश भाषिक आधारावर अस्तित्वात आले. मराठवाड्याची कागद पत्रातील पहिली नोंद १५७०...
प्राचीन भारताच्या इतिहासातील महत्वाच्या नोट्स – भाग १
प्राचीन भारताच्या इतिहासातील महत्वाच्या नोट्स - भाग १
* राज्यसेवा परीक्षेसाठी विशेषतः
* सिंधू संस्कृती०१. समांतर चतुर्भुज आकाराचा हडप्पाचा गढ ४६० गज (४१८ मीटर) लांब, २१५...
भारतातील फ्रेंच सत्ता
भारतातील फ्रेंच सत्ताभारतातील फ्रेंच सत्तेचा कालखंड १६६४ ते १९५४ आहे. भारतात व्यापाराच्या निमित्ताने डच , पोर्तुगीज , ब्रिटिश इ . यूरोपीय लोकांनी सोळाव्या शतकापासून...
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक – भाग २
लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक - भाग २
राजकारण
०१. टिळक १८९० साली कॉंग्रेस पक्षात सामील झाले. गांधीच्या पूर्वी टिळकच देशातील सर्वात मोठे राजकीय व्यक्ती होते. नंतर...
महात्मा ज्योतीराव फुले
महात्मा ज्योतीराव फुलेजन्म : ११ एप्रिल १८२७ (कटगुण, सातारा, महाराष्ट्र)मृत्यू : २८ नोव्हेंबर १८९० (पुणे, महाराष्ट्र)
* वैयक्तिक जीवन
०१. जोतीबा फुले यांचे मूळ गाव -...