राष्ट्रपती
राष्ट्रपती ०१. भारताच्या राज्यघटनेच्या कलम ५२ ते ५८ मध्ये केंद्रीय कार्यकारी मंडळाचा उल्लेख आहे. केंद्रीय कार्यकारी मंडळात राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती, पंतप्रधान, मंत्रीमंडळ व महान्यायवादी यांचा समावेश...
भारतीय संघराज्याचे स्वरूप – संघराज्य
०१. संघराज्य म्हणजे 'Federation' हा शब्द 'Foedus' या लैटीन शब्दावरून आला आहे. त्याचा अर्थ 'करार' असा होतो. ०२. संघराज्याची निर्मिती एकत्मिकरणाद्वारे किंवा विघटनद्वारे अशा...
मुख्यमंत्री
०१. मुख्यमंत्र्यांच्या निवडीबाबत राज्यघटनेमध्ये कोणतीही स्पष्ट तरतूद केलेली नाही. कलम १६४ नुसार, राज्यपाल मुख्यमंत्र्यांची नियुक्ती करतील असे म्हटलेले आहे. संसदीय शासन प्रणालीच्या संकेतानुसार बहुमतप्राप्त...
घटनानिर्मिती
१९३४ मध्ये भारतासाठी संविधान सभेची कल्पना सर्वप्रथम मांडण्याचे श्रेय साम्यवादी नेते मानवेंद्रनाथ रॉय यांना दिले जाते . त्यापूर्वी भारतमंत्री बर्कन हेड यांच्या आवाहनानुसार भारतीय नेत्यांनी नेहरू रिपोर्ट च्या स्वरुपात...
संसदेची अधिवेशने, तहकुबी, विसर्जन
संसदेची अधिवेशने०१. कलम ८५ अन्वये, राष्ट्रपती योग्य वेळी व ठिकाणी संसदेच्या प्रत्येक सभागृहास अधिवेशनासाठी अभिनिमंत्रित करतात. मात्र संसदेच्या दोन अधिवेशनदरम्यान ६ महिन्यापेक्षा अधिक कालावधी...
संसदेतील नेते
सभागृह नेता
०१. संसदेच्या दोन्ही सभागृहात या पदाची नेमणूक केली जाते. हे पद घटनात्मक नाही त्याची तरतूद दोन्ही सभागृहांच्या कार्यपद्धती नियमात दिलेली आहे. ०२. पंतप्रधान संसदेच्या...
आंतरराज्यीय संबंध – भाग २
सार्वजनिक कृती अभिलेख आणि न्यायिक कार्यवाहीघटनेमध्ये कलम २६१ मध्ये 'संपूर्ण विश्वासार्हता व प्रामाण्य' ची तरतूद करण्यात आली आहे. हि तरतूद पुढीलप्रमाणे
०१. संघराज्याच्या आणि प्रत्येक...
महाराष्ट्र राज्याची निर्मिती (संयुक्त महाराष्ट्र चळवळ) – भाग १
पूर्वपिठीका
०१. १९०५ साली राष्ट्रीय काँग्रेसने भाषावार प्रांत रचनेच्या तत्वाचा स्वीकार केला होता. १९२० मध्ये नागपूर काँग्रेसच्या अधिवेशनात पक्षाची नवी घटना तयार करताना भाषिक तत्वावर...
माहितीचा अधिकार कायदा (RTI – Right to Information Act)
माहितीच्या अधिकाराची पार्श्वभूमी०१. एकूणच शासनाची आंतरराष्ट्रीय धोरणे, न्यायालयांचे निर्णय व नागरी संघटनांचा वाढता दबाव त्यांच्यामुळे माहितीच्या कायद्याच्या निर्मितीला चालना मिळाली.०२. माहितीचा अधिकार कायदा स्वीकारण्यामध्ये जगातील पहिला...
संविधानातील मुलभूत हक्क भाग – ३
धार्मिक निवड व स्वातंत्र्याचा हक्क - कलम २५
सदसदविवेकबुद्धीचे स्वातंत्र्य आणि धर्माचे मुक्त प्रकटीकरण , आचरण व प्रचार .
०१. सार्वजनिक सुव्यवस्था , नीतिमत्ता व आरोग्य यांच्या व...
Popular Articles
महाराष्ट्र राज्य मंडळ पुस्तके डाउनलोड
इयत्ता पाचवीविषय
मराठी माध्यम
इंग्रजी माध्यम
हिंदी माध्यमगणित
Download
Download
Downloadइतिहास
Download
Download
Downloadपर्यावरण
Download
Download
Downloadइयत्ता सहावीविषय
मराठी माध्यम
इंग्रजी माध्यम
हिंदी माध्यमगणित
Download
Download
Downloadविज्ञान
Download
Download
Downloadइतिहास
Download
Download
Downloadभूगोल
Download
Download
Downloadइयत्ता सातवीविषय
मराठी माध्यम
इंग्रजी माध्यम
हिंदी माध्यमगणित
Download
Download
Downloadविज्ञान
Download
Download
Downloadइतिहास
Download
Download
Downloadभूगोल
Download
Download
Downloadइयत्ता आठवीविषय
मराठी माध्यम
इंग्रजी माध्यम
हिंदी माध्यमगणित
Download
Download
Downloadविज्ञान
Download
Download
Downloadइतिहास
Download
Download
Downloadभूगोल
Download
Download
Downloadराज्यशास्त्र
Download
Download
Downloadइयत्ता नववीविषय
मराठी माध्यम
इंग्रजी माध्यम
हिंदी माध्यमगणित - भाग १
Download
Download
Downloadगणित...
