भारतीय स्टेट बॅंक (State Bank of India)
बँक ऑफ बेंगॉल (१८०६), बँक ऑफ बाँम्बे (१८०४) व बँक ऑफ मद्रास (१८४३) या तीन इलाखा बँका (Presidency Banks) स्थापन झाल्या होत्या.फॉलर चलन समिती...
राष्ट्रीय कृषी व ग्रामीण विकास बँक (NABARD)
(National Bank For Agriculture & Rural Development / NABARD).१. सन १९३५ मध्ये RBI च्या स्थापने बरोबरच या बँकेत स्वतंत्र कृषी पत पुरवठा विभाग निर्माण...
भारतातील विकास बँका
जगातील पहिली विकास बँक – सोसायटी जनरल द बेल्जीक, बेल्जियम (१९२२)
आशियातील पहिली विकास बँक – इंडस्ट्रियल बँक ऑफ जपान , १९०२
भारतातील पहिली विकास बँक...
भारतीय बँकिंग क्षेत्राचा विकास
भारतात बुध्द काळात श्रेष्ठी म्हणजे तत्कालीन बँकाच होय.
कौटिल्याने सुद्धा व्याज दराचा उल्लेख केला आहे.मोगल काळात धातू चलन बँक व्यवसाय भरभराटीस आला परंतु शास्त्रीय पध्दत...
बँकांचे राष्ट्रीयीकरण
एखाद्या बँकेची अथवा काही बँकांची मालकी जेव्हा सरकार स्वतःकडे घेते व त्या बँकेचे किंवा बँकांच्या व्यवस्थापनाची जबाबदारी सरकारकडे येते त्यास राष्ट्रीयीकरण म्हणतात.रिझर्व्ह बँक ऑफ...
रिझर्व बँक ऑफ इंडिया (RBI)
१९२० मध्ये आंतरराष्ट्रीय चलन संमेलन ब्रुसेल्स येथे भरले होते. त्यामध्ये असा ठराव पास झाला – प्रत्येक राष्ट्राने एक मध्यवर्ती बँक स्थापन करावी. त्यानंतर १९२२...
शेअर बाजार
जगातील पहिला शेअर बाजार स्थापन झाला – इग्लंडभारतातील पहिला रोखे बाजार (शेअर बाजार) मुंबई येथे फेब्रुवारी १८७७ मध्ये स्थापन झाला. या वर्षी मुंबईमध्ये शेअर...
भारतीय प्रतिभूती व विनियम मंडळ (SEBI)
भारतीय प्रतिभूती व विनियम मंडळ (Securities and Exchange Board of India: SEBI)स्थापना - १२ एप्रिल १९८८वैद्यानिक दर्जा – ३१ मार्च १९९२मुख्यालय –मुंबईविभागीय कार्यालय- दिल्ली,...
वित्त आयोग
संघराज्य पद्धतीत घटकसत्तांमध्ये वित्तीय तोल राखण्यासाठी काही व्यवस्था करावी लागते. भारत हे संघराज्य असल्यामुळे भारतात अशी व्यवस्था भारतीय संविधानाच्या कलम २८० नुसार वित्त आयोग...
नियोजन आयोग
आर्थिक नियोजनाचा मार्ग स्वीकारत सर्वप्रथम रशियात १९२७ ला नियोजनास व नियोजन आयोग याची सुरुवात झाली.रशियातील आर्थिक नियोजनाचे महत्त्व जाणून पंडीत जवाहरलाल नेहरु यांच्या अध्यक्षतेखाली...