राज्यपालांचे अधिकार – भाग १
राज्यपालाचे कार्यकारी अधिकार
०१. राज्याचा सर्व शासनव्यवहार, कामकाज राज्यपालाच्या नावाने चालतो. राज्यपालांच्या नावाने काढण्यात आलेले आदेश कोणत्या पद्धतीने काढावेत याचे नियम राज्यपाल तयार...
मराठवाडा मुक्तीसंग्राम (हैद्राबाद विलीनीकरण)
मराठवाडा
०१. पूर्वीच्या हैदराबाद संस्थानात बहुभाषिक भूभागांचा समावेश होता. त्यात मराठवाडा, तेलंगाना, कर्नाटक असे भिन्न प्रदेश भाषिक आधारावर अस्तित्वात आले. मराठवाड्याची कागद पत्रातील पहिली नोंद १५७०...
राज्यसभा
राज्यसभेची रचना
०१. तरतूद (कलम ८०). त्यानुसार राज्यसभेची कमाल सदस्य संख्या २५० आहे. त्यापैकी २३८ सदस्य राज्य व केंद्रशासित प्रदेशांचे प्रतिनिधी असतील तर १२ सदस्य...
राज्यपाल – भाग २
राज्यपाल - भाग २
०१.राज्यपाल हा राज्याचा संविधानिक प्रमुख तर मुख्यमंत्री हा वास्तविक प्रमुख असतो. म्हणून घटनेत अशी तरतूद करण्यात आली आहे कि राज्यपाल...
स्थानिक प्रशासनाचे सबलीकरण व विकासातील त्याची भूमिका
स्थानिक प्रशासनाचे सबलीकरण व विकासातील त्याची भूमिका* केंद्रीय पातळीवर पंचायतराजचे सबलीकरण
१. शासनाने स्वातंत्र्यानंतरच्या काळात देशाचा ग्रामीण विकास करण्यासाठी काही ठोस कार्यक्रम सुरू केले. त्यात १९५२ साली केलेला...
वसाहतींचे विलीनीकरण : फ्रेंच व पोर्तुगीज
वसाहतींचे विलीनीकरण : फ्रेंच व पोर्तुगीज
फ्रेंच वसाहतींची मुक्तता०१. युरोपीय व्यापार्यांनी मुघल बादशहांकडून व्यापारी परवाने मिळवून भारतात अनेक ठिकाणी आपआपल्या वसाहती निर्माण केल्या.०२. फ्रेंच वसाहतकारांनी पांडेचरी,...
राज्यघटना जनरल नोट्स
राज्यघटना जनरल नोट्स
०१. भारतात सेवा कर लागू करण्यासाठी 88 वी घटना दुरुस्ती करण्यात आली०२. कलम ३७१ महाराष्ट्र व गुजरात राज्यांच्या विशेष व्यवस्थेशी संबंधित आहे...
विधानसभा
विधानसभा
०१. तरतूद (कलम १७०). त्यानुसार विधानसभेची कमाल सदस्यसंख्या ५०० तर किमान ६० इतकी ठरविण्यात आलेली आहे. सध्या महाराष्ट्र विधानसभेची सदस्यसंख्या २८८ आहे.०२. लोकसंख्या कमी असल्याच्या कारणावरून...
नवीन राज्यनिर्मिती भाग-२
नवीन राज्यनिर्मिती भाग-२१९५६ नंतरचे नवीन राज्य २५ वे राज्य गोवा०१. ३० मे १९८७ रोजी २५ वे राज्य म्हणून गोवा अस्तित्वात आले. 'गोवा, दमन...
लोकसभा उपाध्यक्ष
निवड०१. अध्यक्षांच्या निवडणुकीनंतर, कलम ९३ अन्वये लोकसभा सदस्य आपल्यापैकी एकाची निवड उपाध्यक्ष म्हणून करतात. उपाध्यक्ष निवडणुकीची तारीख अध्यक्षांमार्फत ठरविली जाते. उपाध्यक्षांचा कार्यकाल...