वसाहतींचे विलीनीकरण : फ्रेंच व पोर्तुगीज
वसाहतींचे विलीनीकरण : फ्रेंच व पोर्तुगीज
फ्रेंच वसाहतींची मुक्तता०१. युरोपीय व्यापार्यांनी मुघल बादशहांकडून व्यापारी परवाने मिळवून भारतात अनेक ठिकाणी आपआपल्या वसाहती निर्माण केल्या.०२. फ्रेंच वसाहतकारांनी पांडेचरी,...
संयुक्त राष्ट्रसंघाचे आंतरराष्ट्रीय करार – भाग ३
शिक्षणाचा हक्क(RIGHT TO EDUCATION)
प्राथमिक सर्व शिक्षा अभियान : २००१ माध्यमिक सर्व शिक्षा अभियान : २००९ कलम २१ अ : शिक्षणाचा हक्क हा जीविताच्या हक्काशी जोडून मुलभूत...
केंद्र राज्य संबंध – कार्यकारी संबंध
** घटनेतील भाग ११ मधील कलम २४५ ते २५५ मध्ये केंद्र राज्य कार्यकारी संबंधाची तरतूद करण्यात आली आहे. या संबंधाच्या चार बाजू आहेत. * केंद्र...
राज्यव्यवस्था व नागरिकशास्त्र विषयांसाठी उपयुक्त संदर्भ पुस्तके
भारत कि राज्यव्यवस्था (इंडियन पॉलिटी)लेखक : एम. लक्ष्मीकांतप्रकाशन : टाटा-मॅकग्रा हिल प्रकाशन (इंग्रजी व हिंदी), के-सागर(मराठी)कोणत्या भाषांमध्ये उपलब्ध : इंग्रजी, हिंदी व मराठीपरीक्षेसाठी उपयुक्त :...
विधिमंडळाचे अधिवेशन, तहकुबी व् विसर्जन
विधीमंडळाची अधिवेशने
०१. कलम १७४ अन्वये, राज्यपाल योग्य वेळी व ठिकाणी विधिमंडळाच्या प्रत्येक सभागृहास अधिवेशनासाठी अभिनिमंत्रित करतात. मात्र विधिमंडळाच्या दोन अधिवेशनदरम्यान ६ महिन्यापेक्षा अधिक कालावधी असता कामा...
विधिमंडळातील कायदे निर्मिति प्रक्रिया
सामान्य विधेयक
०१. द्विगृही विधिमंडळाच्या बाबतीत, सामान्य विधेयक विधीमंडळाच्या कोणत्याही सभागृहात प्रथम मांडता येते. सामान्य विधेयक शासकीय किंवा खाजगी सदस्याचे असू शकते. ०२. विधानसभेत...
विधिमंडळ (इतर तरतुदी)
मंत्री व महाधिवक्ता यांचे सभागृहाबाबत हक्क (कलम १७७)
०१. त्यांना संसदेच्या कोणत्याही सभागृहात आणि ते सदस्य असलेल्या कोणत्याही समितीत, भाषण करण्याचा व त्यांच्या कामकाजात...
भारतीय राज्यघटनेतील कलमांचा सारांश (१ ते ९९)
aaak
कलम
वैशिष्ट्य
कलम १
भारत आणि राज्यांचा संघ
कलम...
भारतीय राज्यघटनेवर प्रभाव टाकणारे स्वातंत्र्यपूर्व काळातील काही कायदे – भाग १
भारतीय राज्यघटनेवर प्रभाव टाकणारे स्वातंत्र्यपूर्व काळातील काही कायदे - भाग १
रेग्युलेटिंग एक्ट १७७३ ची पार्श्वभूमी०१. कंपनीचा दिवाळखोरीपणा आणि दुहेरी राज्यव्यवस्थेच्या दुष्परिणामामुळे कंपनीचे ब्रिटिश सरकारकडे...
संसदेतील नेते
सभागृह नेता
०१. संसदेच्या दोन्ही सभागृहात या पदाची नेमणूक केली जाते. हे पद घटनात्मक नाही त्याची तरतूद दोन्ही सभागृहांच्या कार्यपद्धती नियमात दिलेली आहे. ०२. पंतप्रधान संसदेच्या...